Magazyny wysokiego składowania stanowią nieodłączny element krajobrazu przemysłowego w dzisiejszym świecie. Odpowiadają za przechowywanie i dystrybucję ogromnych ilości towarów, pełniąc przy tym niezwykle istotną rolę w łańcuchu dostaw i dystrybucji. Wraz ze wzrostem cen gruntów oraz coraz większym zurbanizowaniem terenu na znaczeniu zyskują rozwiązania umożliwiające zwiększenie stopnia wykorzystania powierzchni poprzez składowanie towarów na coraz wyższych wysokościach. Wysokie konstrukcje, duża ilość przechowywanych materiałów oraz skomplikowane systemy składowania na wielopoziomowych regałach stwarzają specyficzne wyzwania dla bezpieczeństwa pożarowego. Aby minimalizować te zagrożenia, konieczne jest przeprowadzenie szczegółowej analizy i zastosowanie odpowiednich środków bezpieczeństwa oraz wyposażenie ich w skuteczne zabezpieczenia przeciwpożarowe.
Najważniejsze czynniki zwiększające ryzyko w magazynach
Ilość i rodzaj składowanego mienia: W magazynach przechowywane są różne towary i substancje, w tym także te łatwopalne (papier, karton, tkaniny, tworzywa sztuczne), niebezpieczne (rozpuszczalniki, farby, kleje), pyłowe (mąka, cukier, metale pyłowe) czy też substancje gazowe (butle gazowe, aerozole).
Kontakt z iskrą lub wysoką temperaturą może spowodować ich zapłon, co bezpośrednio prowadzi do powstania pożaru lub wybuchu.
Sposób składowania: Składowanie na dużej wysokości powoduje trudniejszy dostęp dla środków gaśniczych. Duża wysokość składowania wpływa jednocześnie na szybsze rozprzestrzenianie się ognia w pionie, a wąskie przejścia między regałami mogą utrudniać ewakuację i dostęp straży pożarnej.
Wadliwe instalacje elektryczne: Nieodpowiednio zabezpieczone lub przestarzałe instalacje elektryczne są jednym z głównych źródeł zagrożeń pożarowych. Przegrzewające się przewody lub zwarcia mogą łatwo wywołać pożar.
Brak odpowiednich procedur bezpieczeństwa: Nieregularne przeglądy, zaniedbywanie konserwacji sprzętu przeciwpożarowego oraz brak odpowiedniego szkolenia pracowników w zakresie bezpieczeństwa pożarowego mogą znacząco zwiększyć ryzyko pożaru czy wybuchu.
Jak chronić się przed zagrożeniami?
Minimalizowanie zagrożenia pożarowego i wybuchowego w magazynie wysokiego składowania wymaga wieloaspektowego podejścia, które obejmuje zarówno techniczne środki ochrony, jak i organizacyjne działania prewencyjne. Do środków ochrony przeciwpożarowej i przeciwwybuchowej zaliczamy m.in:
Detekcja i alarmowanie:
- systemy sygnalizacji pożarowej z detektorami dymu i ciepła
- automatyczne systemy alarmowe powiadamiające straż pożarną
- systemy detekcji gazów i pyłów
- monitorowanie atmosfery w magazynie.
Technologie przeciwwybuchowe (ATEX) i zarządzanie atmosferami wybuchowymi::
- urządzenia elektryczne w wykonaniu przeciwwybuchowym
- systemy odprowadzania ładunków elektrostatycznych
- wentylacja i systemy filtracji powietrza
- utrzymanie czystości w magazynie (usuwanie pyłów).
Stałe urządzenia gaśnicze:
- systemy tryskaczowe, zraszacze, instalacje mgły wodnej
- gaszenie gazowe w obszarach z materiałami chemicznymi
- inertyzacja – redukcja stężenia tlenu w magazynie.
Środki manualne i ochrona bierna:
- gaśnice przenośne rozmieszczone w strategicznych miejscach
- hydranty wewnętrzne
- właściwe zaopatrzenie w wodę do zewnętrznego gaszenia pożaru: wodociąg miejski lub gminny, zbiornik wody przeciwpożarowej
- podział obiektu na strefy pożarowe: ognioodporne ściany, drzwi, stropy.
Procedury, instrukcje, szkolenia :
- regularne ćwiczenia ewakuacyjne
- szkolenia pracowników w zakresie użycia gaśnic i pierwszej pomocy
- bezpieczne metody pracy z materiałami niebezpiecznymi
- instrukcje i procedury awaryjne na wypadek wybuchu
- regularne przeglądy i właściwa konserwacja systemów ppoż. i konserwacja instalacji elektrycznych
- monitorowanie stanu technicznego wykorzystywanych maszyn i urządzeń.
Zapewnienie bezpieczeństwa pożarowego i przeciwwybuchowego wymaga kompleksowego podejścia. Ocena ryzyka w magazynach wysokiego składowania powinna być przeprowadzana regularnie i uwzględniać aktualne przepisy oraz najlepsze praktyki w zakresie ochrony przeciwpożarowej i przeciwwybuchowej. Kluczowe jest zrozumienie specyfiki składowanych materiałów, ocena potencjalnych zagrożeń oraz wdrożenie odpowiednich systemów ochrony i procedur.
Regularne szkolenia pracowników i współpraca z ekspertami ds. bezpieczeństwa oraz przestrzeganie wewnętrznych procedur pozwalają na minimalizację ryzyka i skuteczne reagowanie w sytuacjach awaryjnych.
Wyposażenie magazynu w jak najlepsze i adekwatne do rodzaju przechowywanego mienia środki ochrony przeciwpożarowej ma bezpośrednie przełożenie na możliwość uzyskania korzystniejszych warunków ochrony ubezpieczeniowej i przekłada się na cenę polisy.
Jeżeli interesują Was dodatkowe informacje bądź macie jakieś sugestie, prosimy o kontakt z Tomaszem Kacprzakiem (tomasz.kacprzak@warta.pl).
