Czy grubość bieżnika wpływa na przyczepność opony do nawierzchni?

Jakie są klasy przyczepności opon?

W ramach aktualnych etykiet opisujących parametry ogumienia wyróżnia się 5 klas definiujących przyczepność na mokrej nawierzchni. Oznaczone są one literami od A do E. Klasa A oznacza najlepszą przyczepność. W trakcie testów sprawdza się drogę hamowania poszczególnych modeli ogumienia w takich samych warunkach drogowych. Badanie jest przeprowadzane podczas jazdy na mokrej nawierzchni z prędkością 80 km/h. Różnica odległości potrzebnej do całkowitego zatrzymania pojazdu pomiędzy kolejnymi klasami wynosi (w stosunku do klasy A):

• klasa B – 3 metry,
• klasa C – 7 metrów,
• klasa D – 12 metrów,
• klasa E – 18 metrów.

Różnica w długości drogi hamowania pomiędzy oponą klasy A (najlepsza) i E (najsłabsza) wynosi aż 5-6 długości samochodu. To dystans, który często decyduje o skuteczności zatrzymania się przed przeszkodą. Oczywiście testy dotyczą fabrycznie nowych opon. Parametry poszczególnych modeli zmieniają się wraz ze stopniem zużycia bieżnika.
 

Jak jest badana zależność między grubością bieżnika a przyczepnością?

Istnieje wiele testów drogowych oraz badań analizujących zależność między przyczepnością opon a grubością bieżnika. Najważniejsze z nich to:

• Test hamowania na mokrej nawierzchni

To jeden z najbardziej oczywistych sposobów weryfikacji zależności pomiędzy grubością bieżnika a przyczepnością opon do nawierzchni. W trakcie testu samochód jest rozpędzany do określonej prędkości. Następnie rozpoczyna się hamowanie. Pomiar długości drogi hamowania pokazuje, jak grubość bieżnika wpływa na zdolność ogumienia do zachowania przyczepności i zatrzymania pojazdu.

• Test aquaplaningu

To badanie polegające na symulacji warunków deszczowych. Opona jest wtedy narażona na kontakt z wodą zalegającą na powierzchni drogi. Podczas badania samochód jedzie z różną prędkością. Analizowane jest wtedy, jak szybko opona traci przyczepność z podłożem i zaczyna występować zjawisko aquaplaningu. Tego typu test pozwala ocenić, jak opony o różnej grubości bieżnika radzą sobie z odprowadzaniem wody spod kół.

• Test stabilności i kontroli pojazdu

Badanie prowadzone jest na torze sprawnościowym. Jego celem jest ocena stabilności i kontroli samochodu podczas hamowania, skręcania oraz jazdy po nierównej drodze. Test pozwala stwierdzić, jak grubość bieżnika przekłada się na zachowanie pojazdu oraz jego zdolność do utrzymania przyczepności podczas różnych manewrów na drodze.
 

• Badania laboratoryjne

Badania te są wykonywane na specjalnych platformach, które symulują określone warunki drogowe. Opony z różną grubością bieżnika są testowane pod względem parametrów jak przyczepność czy odprowadzanie wody.
 

Wymienione wyżej testy pozwalają lepiej zrozumieć wpływ grubości bieżnika na zachowanie samej opony, które przekłada się na parametry jezdne całego pojazdu. Ma to ogromne znaczenie dla bezpieczeństwa i wydajności jazdy.
 

Jak grubość bieżnika wpływa na jazdę po mokrej nawierzchni?

Grubość bieżnika w oponach Twojego auta ma także duży wpływ na specyfikę jazdy po mokrej nawierzchni. W jaki sposób?

• Redukcja zjawiska aquaplaningu

Im wyższy bieżnik, tym większa skuteczność odprowadzania wody spod kół pojazdu. To z kolei zmniejsza ryzyko wystąpienia aquaplaningu, czyli utraty przyczepności na mokrej nawierzchni w wyniku powstania pomiędzy oponą a podłożem warstwy wody. Głębsze rowki w bieżniku ułatwiają odprowadzanie wody na zewnątrz. Dzięki temu chronią przed utratą kontaktu opony z powierzchnią drogi.
 

• Większa przyczepność

Opona z wyższym bieżnikiem efektywniej przylega do jezdni. To poprawia przyczepność na mokrej drodze. Dzięki temu Twój samochód lepiej trzyma się jezdni. Ma to ogromny wpływ na bezpieczeństwo w czasie jazdy.

• Lepsza kontrola nad pojazdem

Grubszy bieżnik ma duże znaczenie podczas hamowania na mokrej nawierzchni. Dzięki niemu masz większą kontrolę nad autem w trakcie przyspieszania i skręcania. To daje Ci pewność podczas wykonywania różnych manewrów na drodze.

• Większe bezpieczeństwo

Większa kontrola nad pojazdem i skuteczniejsze reagowanie opony zapewnia wyższy poziom bezpieczeństwa. Gruby bieżnik gwarantuje bardzo dobrą przyczepność, co redukuje ryzyko poślizgu i utraty kontroli nad pojazdem.

Zużyty bieżnik znacząco obniża przyczepność opon na mokrej nawierzchni. Ogumienie z minimalnym poziomem bieżnika dużo mniej skutecznie odprowadza wodę spod kół. To przekłada się na utratę przyczepności. Potwierdzają to testy drogowe. Jeden z nich badał prędkość początkową aquaplaningu podczas jazdy na zakręcie. W czasie testu auta poruszały się po nawierzchni pokrytej warstwą wody o grubości 10 mm. Wyniki dla opon z różną wysokością bieżnika przedstawiają się następująco:

• nowa opona letnia (7 mm) – 83,1 km/h,
• zużyta opona letnia (3-4 mm) – 61,2 km/h,
• zużyta opona zimowa (3 mm) – 60,3 km/h.

To pokazuje, że opony z bieżnikiem zużytym do poziomu 3 mm wpadają w poślizg przy prędkości średnio 25% niższej niż nowe ogumienie. Ze względu na gęstszą siatkę bieżnika opony zimowe są bardziej podatne na zjawisko aquaplaningu niż ogumienie letnie.

W innym teście zbadano wpływ grubości bieżnika na długość drogi hamowania na mokrej nawierzchni. Auta testowe rozpoczynały hamowanie przy prędkości 80 km/h. Oto wyniki testu opon w zależności od grubości bieżnika:

• fabrycznie nowa opona (8 mm) – 42 m,
• zużyta opona (3 mm) – 52 m,
• opona z minimalnym dopuszczalnym bieżnikiem (1,6 mm) – 61 m.

Maksymalnie zużyta opona miała ok. 50% dłuższą drogę hamowania na mokrej nawierzchni.
 

Jak grubość bieżnika wpływa na jazdę po śniegu?

Wysokość bieżnika w oponie ma duże znaczenie w okresie zimowym. Wpływa na wiele aspektów dotyczących jazdy po zaśnieżonej i oblodzonej nawierzchni:

• Przyczepność na śniegu

Opona z wysokim bieżnikiem zapewnia lepszą przyczepność na śniegu. Grubszy bieżnik efektywniej wbija się w warstwę białego puchu. Zapewnia także lepszą trakcję na śliskiej nawierzchni. To pomaga zachować kontrolę nad pojazdem w trudnych, zimowych warunkach.

• Pogłębianie śladu

Opony z grubszym bieżnikiem mają lepsze właściwości kopne. Efektywniej wgryzają się w śnieg. Dzięki temu pomagają w utworzeniu głębszego śladu na powierzchni drogi. To zapewnia większą stabilność auta w czasie jazdy.
 

• Odprowadzanie śniegu spod kół

Głębsze kanały i rowki w oponie pomagają w efektywniejszym usuwaniu śniegu spod kół. Ma to ogromne znaczenie dla zachowania przyczepności na drodze i uniknięcia poślizgu na topniejącym śniegu.
 

• Większa kontrola nad pojazdem

Opony z grubym bieżnikiem dają kierowcy lepszą kontrolę nad pojazdem w warunkach zimowych. Poprawiają efektywność hamowania, przyspieszania i pokonywania zakrętów.

Pamiętaj, że nawet opony z grubym bieżnikiem mogą mieć problemy w głębokim i śliskim śniegu. W niektórych przypadkach jedynym rozwiązaniem jest użycie łańcuchów, które pozwalają pokonać zaśnieżony odcinek drogi. Dotyczy to w szczególności terenów górskich.

Test hamowania opon na śniegu potwierdza korelację grubości bieżnika z szybkością wytracania prędkości. Badanie zostało przeprowadzone przy prędkości 30 km/h. W zależności od grubości bieżnika długość drogi hamowania wyniosła:

• fabrycznie nowa opona – 23 m,
• opona z bieżnikiem 7,5 mm – 23,6 m,
• zużyta opona z bieżnikiem 4 mm – 26 m.

Zwróć uwagę, że test był wykonywany przy relatywnie niskiej prędkości. Wzrost szybkości pojazdu tylko zwiększy różnice w długości drogi hamowania pomiędzy poszczególnymi oponami.

Kolejne badanie analizowało skuteczność przenoszenia napędu na zaśnieżoną nawierzchnię. Dla nowych opon przyjęto wartość tzw. siły ciągu 100%. W przypadku ogumienia o wysokości bieżnika 7,5 mm siła ciągu wyniosła już tylko 60%, a dla zużytych opon (4 mm) zaledwie 48%. Parametr ten decyduje o zdolności przenoszenia mocy silnika na drogę, co przekłada się na przyczepność w czasie ruszania. Niska wartość siły ciągu to duże ryzyko utraty przyczepności.

​​​​​​​

Jak grubość bieżnika wpływa na przyczepność na suchej nawierzchni?

Nieco inną specyfiką charakteryzuje się sucha nawierzchnia. Nie ma na niej pokrywy wody lub śniegu, którą należałoby odprowadzać spod kół. Właśnie dlatego pojazdy wyścigowe w czasie zawodów używają na suchej nawierzchni opon typu slick (zupełnie gładki bieżnik). Co to oznacza w praktyce? Przeprowadzone badania pokazały, że na suchej nawierzchni opony z najbardziej zużytym bieżnikiem miały najkrótszą drogę hamowania. Mniejsza głębokość bieżnika i mniej elastyczne klocki zapewniają większą powierzchnię styku opony z nawierzchnią. To zwiększa tarcie i skraca drogę hamowania.

Czy to oznacza, że możesz jeździć na zużytych oponach? Absolutnie nie! Pamiętaj, że warunki pogodowe są bardzo zmienne. Padający deszcz sprawi, że dobrze spisujące się na suchej nawierzchni opony ze zużytym bieżnikiem nagle drastycznie stracą przyczepność. Ich przewaga na suchej drodze nad nowymi oponami nie jest tak duża, aby zniwelować ryzyko pojawiające się podczas opadów deszczu.

Grubość bieżnika ma duży wpływ na Twoje bezpieczeństwo w czasie jazdy. Niezależnie od panujących warunków pogodowych. Omawiamy to także w artykule, gdzie przedstawiamy negatywne skutki użytkowania opon z cienkim bieżnikiem.