Na jakie owady powinieneś uważać?
Powszechnie znane ze swojej uciążliwości podczas letnich wieczorów są komary. Ich ukąszenia nie są niebezpieczne dla zdrowia. Zwykle powodują jedynie uporczywe swędzenie, chociaż coraz częściej pojawiają się silniejsze reakcje alergiczne. Aby chronić się przed atakami komarów, warto zaopatrzyć się w preparaty odstraszające, czyli repelenty. Dobrze jest też mieć w domowej apteczce środki kojące lub kremy antyseptyczne.
Osy i szerszenie przeważnie stronią od kontaktu z człowiekiem, mogą jednak zaatakować w momencie wyczucia zagrożenia, zwłaszcza gdy znajdziesz się zbyt blisko gniazda. Osy stają się szczególnie uciążliwe podczas naszych posiłków. Musimy wtedy wyjątkowo uważać. Bardzo niebezpieczne jest picie napojów prosto z butelki czy puszki i starajmy się tego unikać, a jeśli już musimy, korzystajmy ze słomki, aby zminimalizować ryzyko połknięcia owada.
W odróżnieniu od os pszczoły posiadają haczyki na żądle, które w momencie użądlenia nie pozwalają im wyciągnąć go ze skóry człowieka. Co wtedy zrobić? Jak najszybciej wyjmij żądło, zdezynfekuj ranę i zastosuj zimny kompres. Pod żadnym pozorem nie wyciskaj ani nie wyskubuj żądła pszczoły palcami – wówczas jeszcze więcej jadu dostaje się do ciała. Aby wyciągnąć żądło, najłatwiej jest je „ściąć” ze skóry np. przy użyciu karty płatniczej lub wyciągnąć przy użyciu pęsety łapiąc je u podstawy przy samej skórze. Użądlona osobna powinna przebywać pod ok. 30-minutową obserwacją pod kątem wystąpienia ewentualnej reakcji alergicznej.
Co robić w przypadku reakcji alergicznej?
W większości wypadków ukąszenie przez osę lub pszczołę nie stanowi zagrożenia życia ani zdrowia, a jedynie powoduje dyskomfort w postaci opuchlizny, pieczenia i swędzenia. Sytuacja zmienia się jednak diametralnie u osób uczulonych na jad tych owadów. Po ukąszeniu mogą one doświadczyć silnych reakcji alergicznych, które objawiają się problemami z oddychaniem, bladością i potliwością skóry, znacznym nagłym osłabieniem i przyspieszonym biciem serca.
Najpoważniejszą formą reakcji jest wstrząs anafilaktyczny. Postęp reakcji alergicznej można powstrzymać dzięki podaniu adrenaliny – samodzielnie lub przez inną osobę postronną (domięśniowo najlepiej w boczną powierzchnię uda). Osoby świadome swojego uczulenia nie powinny nigdy się z takim zestawem rozstawać. W przypadku braku reakcji po podaniu adrenaliny i zatrzymania oddechu natychmiastowo przystąpić do resuscytacji, aż do przybycia zespołu ratunkowego.
Niezależnie od efektu podjętych czynności ratunkowych, w przypadku wstrząsu, nawet jeśli odpowiedź na adrenalinę będzie skuteczna, zawsze należy wezwać zespół ratownictwa medycznego.
Kleszcze coraz większym zagrożeniem
W 2023 r. ponad 104 tys. osób zachorowało na choroby odkleszczowe, wśród których 99 proc. stanowiła borelioza (infekcja bakteryjna). To wzrost o 15,4 proc. rok do roku i o aż blisko 150 proc. w ciągu 10 lat. Drugą groźną chorobą przenoszoną przez tego pasożyta jest odkleszczowe zapalenie mózgu (choroba wywoływana przez wirusy). Ryzyko zachorowania na boreliozę maleje, jeśli kleszcz zostanie szybko i prawidłowo usunięty. W przypadku kleszczowego zapalenia mózgu czas, który upłynie od momentu ukłucia przez kleszcza do jego usunięcia, nie zmniejsza niestety ryzyka zakażenia.
Samo ugryzienie przez kleszcza nie boli, ale może być niebezpieczne, gdyż te pajęczaki mogą posiadać patogeny w swojej ślinie. Aby wyciągnąć kleszcza, w zdecydowanej większości przypadków, nie ma potrzeby zgłaszania się do szpitala. W pierwszej kolejności powinniśmy spróbować usunąć go w warunkach domowych. W tym celu niezbędna będzie pęseta lub przyrząd do bezpiecznego usuwania kleszczy dostępny w wielu sklepach i w każdej aptece. Przy pomocy jednego z tych narzędzi kleszcza należy chwycić jak najbliżej skóry i wyciągnąć zdecydowanie pociągając w górę (bez obracania).
Przez pierwsze godziny po usunięciu kleszcza miejsce ugryzienia może być zaczerwienione, swędzieć i piec, co jest reakcją alergiczno-zapalną organizmu na ugryzienie. Natomiast jeśli w ciągu 3-30 dni od ugryzienia ślad po kleszczu się powiększa, tworząc charakterystyczny rumień (pierścieniowate zaczerwienienie z wyraźnie odgraniczonymi brzegami i przejaśnieniem w środku), pojawi się pogorszenie samopoczucia lub objawy grypopodobne, należy natychmiast zgłosić się do lekarza.
Porady ratownika medycznego – co robić przy ukąszeniach?
Obejrzyj poniższe wideo, w którym ratownik medyczny, Ariel Szczotok z Centrum Szkoleniowego AdrenaLTika, radzi, co robić w sytuacji ukąszenia przez różne owady, pajęczaki lub żmiję.
