Jak zaplanować zimowe wyjście w góry?
Planowanie trasy i nawigacja na szlaku jest kwestią kluczową, ponieważ dzięki temu początkujący mogą poczuć się bezpieczniej, a tym samym w pełni cieszyć się aktywnością fizyczną na łonie natury. Na początku warto poświęcić nieco czasu na zebranie odpowiednich informacji i uwzględnienie poniższych czynników:
- długość i stopień trudności tras na danych obszarze;
- prognoza pogody
- poziom doświadczenia i kondycji uczestników wycieczki w góry.
Kolejną ważną kwestią jest czas wyjścia w góry. Najlepiej zrobić to jak najwcześniej, aby uniknąć wędrówki po zmroku. Bezpośrednio przed udaniem się na szlak warto też sprawdzić aktualną prognozę pogody i powiadomić schronisko lub bliskie osoby o przebiegu trasy i godzinie powrotu. W przypadku złych warunków atmosferycznych, np. opadów śniegu i silnego wiatru, początkujący powinni zrezygnować z górskiej wycieczki.
Zima w górach — podstawowe zasady bezpieczeństwa
Aby zapewnić sobie maksymalne bezpieczeństwo w górach zimą, trzeba przede wszystkim unikać samotnych wyjść na szlak, a przed wędrówką sprawdzić komunikaty o możliwym zagrożeniu lawinowym. Zdecydowanie warto również zainstalować na swoim telefonie aplikację Ratunek, która w razie kłopotów umożliwia łatwy kontakt ze służbami ratunkowymi. Oczywiście oprócz tego należy zapisać w książce telefonicznej numer alarmowy 601-100-300.
Jeśli na trasie pojawią się utrudnienia, np. w postaci bardzo głębokiego śniegu utrudniającego pokonanie szlaku, najlepiej jest po prostu zawrócić. Rozsądnym rozwiązaniem będzie również uważne obserwowanie i interpretowanie warunków pogodowych w górach. Górska zimowa pogoda potrafi gwałtownie się zmieniać, dlatego odczytywanie zbliżających się zwiastunów jej załamania pozwoli uniknąć ryzykownych sytuacji.
Skuteczną i polecaną formą ochrony jest też skorzystanie z ubezpieczenia turystycznego, które możesz również rozszerzyć np. o pomoc w razie nieprzewidzianych wypadków w trakcie jazdy na nartach lub snowboardzie.
Ubezpieczenie turystyczne
Zimowa wycieczka w góry — odpowiednia odzież to podstawa
W co się ubrać w góry zimą? Przede wszystkim należy pamiętać o tzw. ubiorze na cebulkę, który najlepiej sprawdza się w zimowe dni na szlaku. Taki strój powinien składać się z czterech warstw:
- Bielizny termicznej i ciepłych skarpet (najlepiej z wełny merino).
- Cienkiej bluzy polarowej.
- Grubego swetra lub bluzy.
- Kurtki i spodni przeciwdeszczowych z wodoodporną membraną.
W zależności od pogody można skorzystać z jeszcze jednej warstwy, np. dodatkowej bluzy polarowej czy getrów. Dlaczego akurat ubiór na cebulkę? Ma to przede wszystkim zapewnić odpowiedni komfort termiczny. Zdejmowanie lub zakładanie warstw pośrednich umożliwia łatwe dostosowywanie ubioru do warunków na szlaku.
Przykładowo, w trakcie podejścia wysiłek fizyczny jest stosunkowo duży. Dzięki ubiorze na cebulkę możesz schować na ten czas do plecaka grubszy sweter i założyć go, gdy zrobi Ci się zimno. Oczywiście nie należy zapominać o rękawiczkach i czapce, np. z polaru.
Dlaczego należy unikać odzieży z bawełny?
Stosunkowo częstym błędem początkujących miłośników górskich wypraw zimą jest korzystanie z odzieży bawełnianej. Niestety, bawełna słabo odprowadza wilgoć i w konsekwencji nią nasiąka. Jest to szczególnie niebezpieczne w niskich temperaturach, gdzie istnieje wysokie ryzyko poważnego wychłodzenia organizmu. Zamiast tego dobrym wyborem będą ubrania z włókien sztucznych lub z naturalnej wełny.
Obuwie do chodzenia po górach zimą
Buty to niezwykle ważny element stroju i wyposażenia w trakcie górskich wędrówek. W tym przypadku istnieje w zasadzie tylko jeden słuszny wybór, czyli dobrej jakości zimowe obuwie trekkingowe.
Buty do chodzenia po górach zimą powinny posiadać podeszwę zapewniającą odpowiednią przyczepność i średnią lub wysoką cholewkę. Ze względu na zimowe warunki absolutnym wymogiem jest wodoodporna membrana. Obecność dodatkowego ocieplenia w takim obuwiu zależy już od indywidualnych preferencji.
W przypadku łatwych szlaków, dla początkujących dobrze sprawdzi się także wielosezonowe obuwie turystyczne — jednak pod warunkiem, że jest nieprzemakalne. Przed wyruszeniem w drogę trzeba też pamiętać o odpowiednim zaimpregnowaniu obuwia, w celu jego ochrony przed wilgocią.
Przydatne wyposażenie na wyjazd w góry zimą
Wyposażenie niezbędne do wyjścia w góry zimą obejmuje przede wszystkim plecak, w którym znajdzie się reszta ekwipunku. Powinien być wykonany z hydrofobowego materiału lub posiadać wododporny pokrowiec. Jaka pojemność będzie wystarczająca? Na krótsze szlaki w zupełności wystarczy plecak o pojemność 20 litrów.
Choć nie są niezbędne, to na liście rzeczy na wyjazd w góry mogą powinny znaleźć się ponadto:
- przyczepiane do butów raczki trekkingowe. Zapewniają dużo lepszą przyczepność na oblodzonych i ośnieżonych nawierzchniach, przez co ułatwiają pokonywanie szlaku. Choć najlepszym rozwiązaniem są tutaj raki koszykowe, to ich cena jest stosunkowo wysoka;
- kijki trekkingowe, które są dużym ułatwieniem przy pokonywaniu wzniesień; pomagają też zachować równowagę w trudniejszym terenie;
- latarka czołówka w celu wygodnego doświetlania szlaku;
- ogrzewacze do ciała;
- okulary lub gogle, które ochronią oczy przed silnym wiatrem i/lub promieniowaniem UV w słoneczne dni;
- stuptuty, czyli ochraniacze przeciwśnieżne na nogi do wędrówek w głębszym śniegu;
- papierowa mapa i kompas.
Oczywiście obowiązkowym wyposażeniem jest w pełni naładowany telefon komórkowy i prowiant (najlepiej gorąca herbata w termosie i czekolada). Na wszelki wypadek warto także spakować dodatkową parę skarpet i rękawiczek. Przy dłuższych wyprawach przyda się też apteczka.