Odcinkowy pomiar prędkości — wszystko co musisz wiedzieć

Jak działa odcinkowy pomiar prędkości?

Ideą odcinkowego pomiaru prędkości jest nakłonienie kierowcy do przestrzegania przepisów na całej długości nadzorowanego odcinka. W przypadku fotoradarów, które rejestrują jedynie prędkość chwilową, kierowcy często po prostu zwalniają przed samym urządzeniem. Zaraz po minięciu fotoradaru zwiększają prędkość.

Obecnie odcinkowy pomiar prędkości odbywa się łącznie na dystansie 184 km. Po rozbudowie system ma objąć ponad 600 km dróg. Na mapie pojawi się 39 nowych lokalizacji, w których będzie kontrolowana prędkość przejeżdżających aut.

Odcinkowy pomiar prędkości to system, który działa w sposób bardzo prosty, a przy tym skuteczny. Nadzorowany odcinek drogi jest monitorowany przez dwie kamery. Jedna znajduje się na bramce wjazdowej, a druga na zjazdowej. Kamera na bramce wjazdowej rejestruje dane pojazdu oraz dokładny czas wjazdu na odcinek pomiarowy. Druga kamera odczytuje czas wyjazdu z monitorowanego odcinka. Dodatkowo rejestrowane jest zdjęcie samochodu z widocznym kierowcą, miejsce, data i czas pomiaru.

System dokonuje wyliczenia średniej prędkości na podstawie długości odcinka oraz zarejestrowanego czasu przejazdu. Następnie zestawia wynik z prędkością dopuszczalną na danym odcinku. Jeżeli wykryje przejazd z nadmierną prędkością, to rozpoczyna się procedura zmierzająca do ukarania kierowcy za wykroczenie. OPP, podobnie jak „klasyczne” fotoradary, rejestruje wyłącznie pojazdy przekraczające dozwoloną prędkość o 10 km/h i więcej. System nie mierzy prędkości auta poprzez kamery. Urządzenia jedynie zbierają dane, które są następnie analizowane przez centralę.

Za przetwarzanie danych odpowiedzialne jest Centrum Automatycznego Nadzoru nad Ruchem Drogowym (CANARD). Jeśli przekroczysz dozwoloną prędkość na danym odcinku, to system automatycznie wyśle zdjęcie Twojego pojazdu do centrali Inspekcji Transportu Drogowego. Na tej podstawie ITD wystawi mandat. Możesz go otrzymać w ciągu aż 180 dni. Okres ten jest liczony od momentu ujawnienia wykroczenia, czyli sprawdzenia informacji z systemu przez pracownika CANARD. Jeżeli mandat nie zostanie wystawiony w ciągu 180 dni, inspektorzy mogą w ciągu 2 lat skierować wniosek o ukaranie do sądu.
 

Jak wygląda skuteczność odcinkowego pomiaru prędkości?

Odcinkowy pomiar prędkości po raz pierwszy pojawił się w styczniu 2021 roku na autostradzie A1. Odbyło się to w ramach kilkudniowego eksperymentu. Na stałe OPP zaczął działać pod koniec 2015 roku na trzech odcinkach dróg. W ciągu zaledwie kilku miesięcy system odnotował ok. 160 tysięcy przypadków przekroczenia dozwolonej prędkości. Zapewne wynikało to z faktu, że kierowcy nie zdążyli jeszcze przyzwyczaić się do nowych rozwiązań stosowanych na polskich drogach. Z drugiej strony te kilka miesięcy doskonale zobrazowało skalę łamania ograniczeń prędkości w naszym kraju. Dla porównania we wcześniejszych latach liczba wykroczeń  odnotowywanych przez wszystkie systemy zamontowane na polskich drogach wynosiła ok. 130 tysięcy przypadków na rok.

Najwięcej wykroczeń zarejestrowanych przez OPP dotyczyło terenu Warszawy. Chodzi dokładnie o odcinek w tunelu trasy S4 na warszawskim Ursynowie. Dane GITD wskazują, że na 160 tysięcy wykroczeń zarejestrowanych przez OPP aż 24,5 tysiąca dotyczyło tego odcinka. Jednocześnie systematycznie maleje liczba przypadków przekraczania prędkości w tym miejscu. Między styczniem a grudniem 2022 roku odnotowano spadek o 67% (z 5,9 tys. do 1,9 tys. wykroczeń).

Uruchomienie OPP spowodowało nie tylko ogromną liczbę mandatów, ale przede wszystkim poprawę bezpieczeństwa na danym odcinku. Z tego względu można spodziewać się systematycznego rozwoju sieci OPP. Ta metoda kontroli sprawdza się szczególnie na długich i szerokich odcinkach dróg. To tam kierowcy najczęściej łamią ograniczenia prędkości.
 

Jak rozpoznać odcinkowy pomiar prędkości?

Obawiasz się nieświadomego przejazdu przez odcinkowy pomiar prędkości? Patrz uważnie na znaki! Zgodnie z obowiązującym prawem takie miejsca muszą być odpowiednio oznakowane. W tym przypadku jest to znak D-51a „Automatyczna kontrola średniej prędkości” oraz D-51b „Koniec automatycznej kontroli średniej prędkości”. Znak jest bardzo sugestywny. Na niebieskim tle prezentuje dwa oddalone od siebie radary na tle drogi.

Jeżeli początek OPP znajduje się w miejscu o ograniczonej widoczności, to pod znakiem D-51a umieszczana jest dodatkowo tabliczka T-1a. Wskazuje ona odległość pozostałą do początku odcinkowego pomiaru prędkości. Dodatkowo w miejscu wjazdu na OPP nad jezdnią znajduje się maszt z zamontowanymi żółtymi kamerami.

W każdej chwili możesz sprawdzić aktualną mapę lokalizacji OPP. Wystarczy wejść na stronę www.canard.gitd.gov.pl/cms/o-nas/mapa-urzadzen. Najlepiej zrobić to jeszcze przed rozpoczęciem podróży.

Czy odcinkowy pomiar prędkości ma jakieś słabe punkty?

Każdy system ma słabsze punkty. Podobnie jest w przypadku odcinkowego pomiaru prędkości. Zwracają na nie uwagę sami kierowcy. W wielu przypadkach nie wiedzą, jakie ograniczenie obowiązuje na danym odcinku. W efekcie chcąc uniknąć mandatu, poruszają się zdecydowanie wolniej, niż zezwalają na to przepisy. To powoduje spadek płynności ruchu na drogach. Taka sytuacja najczęściej ma miejsce na trasach zlokalizowanych poza terenem zabudowanym. Wielu kierowców nie ma pewności, czy na danym odcinku obowiązuje standardowe ograniczenie do 90 k/h, czy może niższe.

Oczywiście negatywne głosy w żaden sposób nie mogą podważyć skuteczności systemu. OPP skłania kierowców do zachowania szczególnej uwagi. Nawet jeśli efektem tego jest niższa prędkość przejazdu. To w prosty sposób przekłada się na wzrost poziomu bezpieczeństwa na polskich drogach.
 

Czy można uniknąć mandatu z odcinkowego pomiaru prędkości?

Odcinkowy pomiar prędkości to system dużo bardziej skuteczny od klasycznych fotoradarów. Nie da się go oszukać, zwalniając przed samym rejestratorem. Jedynym sposobem na uniknięcie mandatu jest przepisowa jazda. Pamiętaj, że system namierza pojazdy również przy pomocy podczerwieni. To oznacza, że zachowuje swoją skuteczność nocą oraz podczas ograniczonej widoczności na drodze (mgła, gęsty śnieg, deszcz). Wysokość mandatów z odcinkowego pomiaru prędkości są identyczne, jak w pozostałych przypadkach.

W związku z niewystarczającą skutecznością tradycyjnych fotoradarów Inspekcja Transportu Drogowego planuje systematyczną rozbudowę odcinkowego pomiaru prędkości.
 

Gdzie zostaną uruchomione kolejne odcinkowe pomiary prędkości?

Najkrótsze odcinki OPP mają długość poniżej 1 kilometra. Standardowo odcinkowy pomiar prędkości odbywa się na długości 2-3 km. Najdłuższy fragment ma aż 37,2 km. Jest to odcinek autostrady A1 Częstochowa – Kamieńsk.

W 2023 roku system odcinkowego pomiaru prędkości zostanie rozbudowany o kolejnych 39 lokalizacji. Dwie z nich już zostały oddane do użytku:

• trasa S7, obwodnica miasta Białobrzegi (mazowieckie),
• autostrada A4, odcinek Kostomłoty – Kąty Wrocławskie (dolnośląskie).
   

Pozostałe lokalizacje, które zostaną uruchomione jeszcze w 2023 roku, to:
 

Województwo mazowieckie:

• droga nr 719, odcinek Kanie-Otrębusy,
• droga 50, obwodnica miasta Mszczonów,
• droga nr 631, odcinek Nieporęt - Zielonka,
   

Województwo łódzkie:

• autostrada A1, odcinek Pomorzany - Bociany,
• trasa S14, odcinek Dobroń – Pabianice Północ,
• droga nr 1120E, Łódź, odcinek Chocianowicka – Łaskowice,
• droga nr 74, Odcinek Biała Pierwsza 42 – Biała Rządowa 49,
• droga nr 485, odcinek Bychlew 6 – Jadwinin 16A,
• droga nr 70, odcinek Mokra Prawa 2 – Mokra Prawa 189A,
   

Województwo podkarpackie:

• droga nr 1391, ul. Dębicka (odcinek 4 km),
• droga nr 19, Trakt Węgierski,
• droga nr 9, Ks. Henryka Łagockiego 113 - Korczaka 16,
• droga nr 835, Gniewczyna Łańcucka - Gniewczyna Tryniecka,
• droga nr 19, Lutcza 491 - Lutcza 782,
• droga nr 94, Podgrodzie 89 - Podgrodzie 142,
   

Województwo dolnośląskie:

• droga nr 403, Bierzów – Przylesie,
• droga nr 105392D, Wrocław, Al. Jana III Sobieskiego,
   

Województwo zachodniopomorskie:

• droga nr 151, Łubianka – Brynka,
   

Województwo lubuskie:

• droga nr 27, Świdnica, Obwodowa - Nowogród Bobrzańskie, Leśna 6,
• droga nr 132, Białcz,
   

Województwo opolskie:

• droga nr 416, Kietlice – Kilisino,
   

Województwo śląskie:

• droga nr 902, Katowice, Braci Reńców 28,
• droga nr 929, Jankowice (Nowa) - Świerklany (Plebiscytowa),
• droga nr 88, Gliwice, Al. Jana Nowaka Jeziorańskiego,
• droga nr 88, Zabrze, Al. Jana Nowaka Jeziorańskiego,
• droga nr 935, Suszec/Kobielice,
   

Województwo wielkopolskie:

• trasa S11, Tarnowo Podgórne - Poznań Ławica,
• autostrada A2, MOP Leonia/Kuny - PPO Żdżary,
   

Województwo lubelskie:

• droga nr 844, wjazd do miejscowości Hrubieszów (od 46 km do 50,1 km),
• droga nr 801, Gołąb,
   

Województwo kujawsko-pomorskie:

• droga nr 16, Rogoźno Zamek – Kłódka,
• autostrada A1, węzeł Nowy Ciechocinek - MOP Kałęczynek,
• droga nr 251, Rycerzowo,
   

Województwo pomorskie:

• autostrada A1, węzeł Peplin-Swarożyn,
• droga nr 211, Borowo, ul. Gdańska 2 – ul. Turystyczna 1,
• droga nr 20, Borcz-Babi Dół,
   

Województwo podlaskie:

• droga nr 678, Baciuty - Łupianka Stara.
   

Wybór tych lokalizacji nie jest przypadkowy. Bazuje na opinii wielu podmiotów odpowiedzialnych za bezpieczeństwo ruchu oraz jakość dróg. Główny Inspektorat Transportu Drogowego, policja, samorządy lokalne oraz zarządcy dróg zgłaszają, gdzie najczęściej dochodzi do niebezpiecznych zdarzeń z udziałem kierowców. Na ostateczną decyzję wpływ mają:

• statystyki wypadków,
• infrastruktura,
• centra handlowe znajdujące się w pobliżu,
• placówki oświaty,
• odcinki drogi, na których najczęściej odnotowuje się przekroczenia dozwolonej prędkości.

Po uruchomieniu planowanych OPP na polskich drogach będą aż 73 takie odcinki. Z biegiem czasu i rozwoju technologii zakres kontroli z pewnością będzie się poszerzał, tworząc coraz gęstszą i bardziej szczelną sieć.
​​​​​​​