Oznaczenia polskich tablic rejestracyjnych - co warto wiedzieć?

Jak wyglądają polskie tablice rejestracyjne?

Aktualny wzór tablic rejestracyjnych obowiązuje od 1 stycznia 2018 roku. Określa go rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 11 grudnia 2017 roku w sprawie rejestracji i oznaczania pojazdów oraz wymagań dla tablic rejestracyjnych. Ostatnia nowelizacja tego dokumentu pochodzi z grudnia 2019 roku.

Na przestrzeni lat format, kształt i kolor tablic przechodził wiele modyfikacji. Ich obecna forma została ustanowiona w 2000 roku. W 2006 roku wprowadzono na nich korektę polegającą na zastąpieniu flagi polskiej znaczkiem Unii Europejskiej.

Obecnie polskie tablice rejestracyjne mają po lewej stronie niebieski pasek, na którym widnieje flaga Unii Europejskiej. Na dole znajduje się skrót nazwy kraju (PL). Pozostała część tablicy wypełnia białe tło z numerem rejestracyjnym.

Oznaczenie polskich tablic rejestracyjnych składa się z dwóch sekcji:

• Wyróżnik miejsca to jedna, dwie lub trzy pierwsze litery na tablicy. Pierwsza litera oznacza województwo, a jedna lub dwie kolejne powiat. Jeżeli jest to jedna litera, to oznacza miasto na prawach powiatu lub dzielnicę Warszawy. Jeżeli są to dwie litery, to oznaczają powiat ziemski. Istnieją jednak odstępstwa od tej reguły.
   
• Wyróżnik pojazdu występuje po wyróżniku powiatu, a w przypadku zmniejszonych tablic samochodowych – województwa. Nie można w nim używać liter B, D, I oraz O, które są zbyt podobne do cyfr 8, 0, 1, 0 i 2.

Rozporządzenie określa szczegółowe wymiary polskich tablic rejestracyjnych:

• tablice samochodowe jednorzędowe – 520 x 114 mm,
• tablice samochodowe dwurzędowe – 305 x 214 mm,
• tablice samochodowe zmniejszone – 305 x 114 mm,
• tablice motocyklowe – 190 x 150 mm,
• tablice motorowerowe – 140 x 114 mm.

W celu oznaczenia poszczególnych typów pojazdów stosuje się następujące tablice:

• samochód – dwie tablice samochodowe jednorzędowe lub jedna tablica jednorzędowa (przód) oraz jedna tablica dwurzędowa (tył),
• motocykl – jedna tablica motocyklowa,
• motorower – jedna tablica motorowerowa lub motocyklowa, jeśli motorower jest zarejestrowany jako pojazd zabytkowy,
• ciągnik rolniczy – jedna tablica motocyklowa lub samochodowa jednorzędowa, jeśli konstrukcja ciągnika pozwala na umieszczenie takiej tablicy,
• przyczepa samochodowa lub do ciągnika rolniczego – jedna tablica samochodowa jedno lub dwurzędowa.

Na wniosek użytkownika pojazdu wydział komunikacji może wydać dodatkową jednorzędową tablicę rejestracyjną dla samochodu. Mocuje się ją do bagażnika rowerowego, jeżeli zasłania on tablicę umieszczoną z tyłu samochodu.

Jakie są rodzaje tablic rejestracyjnych?

Aktualnie wyróżniamy następujące rodzaje tablic rejestracyjnych:

• Tablice zwyczajne to najczęściej spotykany rodzaj tablic w Polsce. Mają białe tło, na którym umieszczone są czarne znaki. Pierwsze litery tablicy oznaczają województwo i powiat. Następujący po nich ciąg liter i cyfr jest zazwyczaj wybierany losowo. Koszt wydania zwyczajnych tablic rejestracyjnych wynosi 80 zł.
   
• Tablice indywidualne to rodzaj, na których może zostać umieszczony pseudonim, nazwa firmy czy nazwisko. Hasło znajdujące się na tablicy nie może być wulgarne lub obraźliwe. Musi się także zmieścić w 5 znakach. W indywidualnych tablicach rejestracyjnych nie można stosować polskich znaków (ą, ę, ć, ś, ł, ó). Koszt wydania indywidualnych tablic rejestracyjnych wynosi 1000 zł.
   
• Tablice zabytkowe są zarezerwowane dla pojazdów starszych niż 25 lat, których produkcja zakończyła się co najmniej 15 lat temu oraz są wpisane do rejestru dóbr kultury. Samochód może zostać uznany za zabytkowy, jeśli jego konstrukcja jest oryginalna w przynajmniej 75%. Tablice zabytkowe mają żółte tło z czarnymi znakami oraz grafiką zabytkowego samochodu. Oznaczenie dotyczące miejsca rejestracji i numerowania jest identyczne jak w przypadku tablic zwyczajnych. Koszt wydania „żółtych” tablic wynosi 200 zł 50 gr.
   
• Tablice tymczasowe nazywane są także próbnymi. Ich ważność wynosi 30 dni. W określonych sytuacjach może zostać przedłużona o kolejne 14 dni. Tablice tymczasowe są wydawane w celu dojazdu samochodem na przegląd techniczny lub wywozu pojazdu za granicę, na przejazd autem z miejsca zakupu do Polski bądź też w celu dokonania badań homologacyjnych na wniosek jednostki badawczej producenta pojazdu. Tablice tymczasowe mają białe tło, na którym umieszczone są czerwone znaki. Koszt wydania tego rodzaju tablic to 62 zł.
   
• Tablice profesjonalne weszły w życie od lipca 2019 roku. Są przeznaczone dla producentów pojazdów, dealerów lub jednostek badawczych testujących pojazdy. Mogą składać do urzędu wniosek o uznanie za podmiot uprawniony do profesjonalnej rejestracji. Na tej podstawie uzyskują potrzebną ilość kompletów tablic rejestracyjnych i blankietów dowodów rejestracyjnych. Tablice te mogą być zakładane, w zależności od potrzeb, w określonym czasie na kolejne pojazdy. Dzięki temu dealerzy unikają konieczności każdorazowej rejestracji poszczególnych pojazdów w urzędzie. Tablice profesjonalne są koloru białego, a litery i cyfry w kolorze zielonym.
   
• Tablice dyplomatyczne są przeznaczone dla pojazdów użytkowanych przez przedstawicielstwa dyplomatyczne oraz misje państw obcych w naszym kraju. Mają niebieskie tło i białe znaki. To jedyny rodzaj tablic rejestracyjnych, który nie posiada tzw. eurobandu (niebieski pasek z gwiazdkami Unii Europejskiej i oznaczeniem PL). Pierwsza litera na tablicy dyplomatycznej oznacza symbol państwa, a trzy kolejne znaki to kod przeznaczenia.
   
• Tablice służb specjalnych są przeznaczone do pojazdów specjalnych wykorzystywanych przez siły zbrojne, kontrolę skarbową, służbę celną, policję, straż graniczną, służbę wywiadu wojskowego, Centralne Biuro Antykorupcyjne, Biuro Ochrony Rządu czy Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego.
   
• Zielone tablice rejestracyjne są zarezerwowane dla pojazdów o napędzie elektrycznym lub wodorowym. Właściciele tego typu aut nie mają obowiązku wymiany zwyczajnych tablic na nowy rodzaj. Koszt wymiany tablic wynosi 93 zł. Samochody z zielonymi tablicami mają wiele przywilejów w tym możliwość poruszania się buspasami, wjazd do zielonych stref niedostępnych dla aut spalinowych, a w wielu miastach także bezpłatny lub tańszy parking w strefach płatnego parkowania.
   

Jakie oznaczenie mają zwyczajne tablice rejestracyjne?

Zwyczajne tablice rejestracyjne mają oznaczenie w postaci dwóch lub trzech liter. Pierwsza z nich określa województwo:

• B – woj. podlaskie,
• C – woj. kujawsko-pomorskie,
• D – woj. dolnośląskie,
• E – woj. łódzkie,
• F – woj. lubuskie,
• G – woj. pomorskie,
• K – woj. małopolskie,
• L – woj. lubelskie,
• N – woj. warmińsko-mazurskie,
• O – woj. opolskie,
• P – woj. wielkopolskie,
• R – woj. podkarpackie,
• S – woj. śląskie,
• T – woj. świętokrzyskie,
• W – woj. mazowieckie,
• Z – woj. zachodniopomorskie.

Kolejna jedna lub dwie litery oznaczają miasto na prawach powiatu lub powiat ziemski.
 

Jakie oznaczenie mają tablice dyplomatyczne?

Wyróżniamy następujące oznaczenia tablic rejestracyjnych pojazdów dyplomatycznych:

• 001-199 – prywatny pojazd personelu dyplomatycznego ambasady,
• 200-299 – prywatny pojazd attaché wojskowego,
• 300-499 – prywatny pojazd personelu niedyplomatycznego ambasady,
• 500-501 – służbowy pojazd ambasadora,
• 502-699 – służbowy pojazd ambasady,
• 700-799 – prywatny pojazd personelu dyplomatycznego konsulatu generalnego,
• 800-899 – prywatny pojazd personelu niedyplomatycznego konsulatu generalnego,
• 900-901 – służbowy pojazd konsula generalnego,
• 902-999 – służbowe pojazdy konsulatu generalnego.
   

Jakie oznaczenie mają tablice służb specjalnych?

Wyróżniamy następujące oznaczenia tablic pojazdów wykorzystywanych przez służby specjalne:

• Siły zbrojne – tablice rejestracyjne pojazdów wykorzystywanych przez siły zbrojne składają się z dwóch liter oraz czterech do pięciu cyfr. Każda z nich zaczyna się od litery U, która definiuje przeznaczenie danego pojazdu. W tej kategorii wyróżniamy następujące oznaczenia tablic rejestracyjnych:
  • UA – samochody osobowe, osobowo-terenowe oraz specjalne na podwoziu osobowym,
  • UB – transportery opancerzone,
  • UC – samochody dostawcze,
  • UD – autobusy,
  • UE – samochody ciężarowe i ciężarowo-terenowe o przeznaczeniu transportowym,
  • UG – pojazdy specjalne na podwoziu ciężarowym,
  • UI – przyczepy transportowe,
  • UJ – przyczepy specjalne,
  • UK – motocykle,
  • UxxxxxT – pojazdy gąsienicowe.
     
• Kontrola skarbowa – tablice rejestracyjne pojazdów należących do Kontroli Skarbowej zaczynają się literami HS. Kolejna litera oznacza województwo danej instytucji oraz miejsce rejestracji pojazdu. W tej kategorii wyróżniamy następujące oznaczenia tablic rejestracyjnych:
  • HSB – woj. podlaskie,
  • HSC – woj. kujawsko-pomorskie,
  • HSD – woj. dolnośląskie,
  • HSE – woj. łódzkie,
  • HSF – woj. lubuskie,
  • HSG – woj. pomorskie,
  • HSK – woj. małopolskie,
  • HSL – woj. lubelskie,
  • HSN – woj. warmińsko-mazurskie,
  • HSO – woj. opolskie,
  • HSP – woj. wielkopolskie,
  • HSR – woj. podkarpackie,
  • HSS – woj. śląskie,
  • HST – woj. świętokrzyskie,
  • HSW – woj. mazowieckie,
  • HSZ – woj. zachodniopomorskie.
     
• Służba celna – tablice rejestracyjne pojazdów służby celnej zaczynają się literami HC. Kolejna litera określa przynależność pojazdu do lokalnej jednostki. W tej kategorii wyróżniamy następujące oznaczenia tablic rejestracyjnych:
  • HCA – Olsztyn,
  • HCB – Białystok,
  • HCC – Biała Podlaska,
  • HCD – Przemyśl,
  • HCE – Kraków,
  • HCF – Katowice,
  • HCG – Wrocław,
  • HCH – Rzepin,
  • HCJ – Szczecin,
  • HCK – Gdynia,
  • HCL – Warszawa,
  • HCM – Toruń,
  • HCN – Łódź,
  • HCO – Poznań,
  • HCP – Opole,
  • HCR – Kielce.
     
• Policja – tablice rejestracyjne samochodów policyjnych zaczynają się od liter HP. Kolejna litera oznacza województwo, w którym dany pojazd został zarejestrowany. W tej kategorii wyróżniamy następujące oznaczenia tablic rejestracyjnych:
  • HPA – Komenda Główna Policji,
  • HPB – woj. dolnośląskie,
  • HPC – woj. kujawsko-pomorskie,
  • HPD – woj. lubelskie,
  • HPE – woj. lubuskie,
  • HPF – woj. łódzkie,
  • HPG – woj. małopolskie,
  • HPH – woj. mazowieckie,
  • HPJ – woj. opolskie,
  • HPK – woj. podkarpackie,
  • HPL – Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie,
  • HPL – Szkoła Policji w Pile,
  • HPL – Szkoła Policji w Słupsku,
  • HPL – Centrum Szkolenia Policji w Legionowie,
  • HPL – Szkoła Policji w Katowicach,
  • HPM – woj. podlaskie,
  • HPN – woj. pomorskie,
  • HPP – woj. śląskie,
  • HPS – woj. świętokrzyskie,
  • HPT – woj. warmińsko-mazurskie,
  • HPU – woj. wielkopolskie,
  • HPW – woj. zachodniopomorskie,
  • HPZ – Komenda Stołeczna Policji.
     
• Pozostałe służby specjalne mają następujące oznaczenia tablic rejestracyjnych:
  • HA – Centralne Biuro Antykorupcyjne,
  • HB – Biuro Ochrony Rządu,
  • HK – Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencja Wywiadu,
  • HW – Straż Graniczna,
  • HM – Służba Wywiadu Wojskowego i Służba Kontrwywiadu Wojskowego.

Po 2000 roku polskie tablice rejestracyjne zmieniły się fundamentalnie. Przepisy prawa nie określają obowiązku czy terminu wymiany starszego wzoru na aktualnie obowiązujący. Pamiętaj jednak, że automatycznie tracą one ważność przy zmianie właściciela pojazdu lub gdy obecny właściciel zmienia miejsce zamieszkania.