Jak bezpiecznie jeździć zimą samochodem? Poznaj najważniejsze zasady.

Jak bezpiecznie jeździć po prostej?

Jazda na wprost wydaje się najłatwiejszym zadaniem. W warunkach zimowych wymaga jednak szczególnej uwagi. Głównym niebezpieczeństwem na drodze są nagłe zmiany przyczepności, w wyniku których łatwo jest stracić kontrolę nad pojazdem. Dlatego w czasie jazdy powinieneś bacznie obserwować wygląd jezdni. Nawet drobna zmiana odcienia czy koloru może oznaczać ryzyko wpadnięcia w poślizg.

Oto kilka zasad, których warto bezwzględnie przestrzegać:

• Zasada ograniczonego zaufania

Zasada ta obowiązuje nie tylko w stosunku do innych kierowców, ale także samej nawierzchni. Z pozoru czysty i czarny asfalt w rzeczywistości może być pokryty gołoledzią. Częstym zjawiskiem jest także czarny lód. To warstwa lodu pokrywająca jezdnię, której nie da się odróżnić od czystego asfaltu. W takich warunkach nawet silny podmuch wiatru może wytrącić pojazd z równowagi i spowodować poślizg.

• Delikatne ruchy kierownicą

Podczas jazdy na wprost w warunkach zimowych nie należy wykonywać gwałtownych ruchów kierownicą. Poruszanie w lewo i prawo powinno odbywać się w zakresie kilku stopni. To nie powoduje zmiany kierunku jazdy i zwiększa szybkość reakcji w razie niespodziewanego uślizgu.

• Unikanie jazdy na zbyt wysokim biegu

Jazda na wysokim biegu przy minimalnych obrotach sprawi, że w razie konieczności nagłego przyspieszenia samochód będzie zachowywał się ospale. Jego reakcja na wciśnięcie gazu będzie bardzo powolna. Dodatkowo poślizg osi napędzanej można często zauważyć właśnie po wzroście obrotów. Gdy bieg jest za wysoki, to wzrost obrotów silnika wywołany poślizgiem może być niezauważalny. Dlatego najlepiej utrzymywać obroty na poziomie 70% momentu obrotowego pojazdu. To zapewni najlepszą dynamikę w awaryjnej sytuacji.
 

Jak pokonywać zakręty w warunkach zimowych?

Do bezpiecznego pokonania zakrętu należy się odpowiednio przygotować. Dlatego dojeżdżając do wirażu, powinieneś zmniejszyć prędkość, zredukować bieg na niższy i dokonać ewentualnej korekty toru jazdy. Przy zmianie przełożenia należy delikatnie operować pedałem sprzęgła. To pomoże uniknąć zablokowania napędzanej osi w wyniku zbyt dużej różnicy prędkości obrotowej kół i podłoża. W warunkach zimowych zakręty najlepiej pokonywać większym kątem. Szczególnie na ciasnych drogach osiedlowych. Poszerzenie kąta wejścia w zakręt może kojarzyć się z torem wyścigowym. Ta zasada sprawdza się również w warunkach miejskich. Mocniejszy skręt kierownicą zwiększa ryzyko utraty przyczepności. Dlatego zbliżając się do zakrętu, ustaw pojazd po zewnętrznej stronie pasa ruchu. Przejedź przez wiraż, zbliżając się do zewnętrznej strony pasa. Zjeżdżając z zakrętu ponownie ustaw auto po zewnętrznej stronie. Cały manewr wykonuj płynnie i delikatnie.
 

Jak bezpiecznie pokonywać wzniesienia w warunkach zimowych?

Dużym problemem może być podjazd pod górę w warunkach zimowych. Nawet w przypadku pojazdów wyposażonych w opony sezonowe. Kluczem do sukcesu jest oczywiście prawidłowa technika jazdy.

Podjeżdżając pod oblodzoną górkę, przestrzegaj następujących zasad:

• Rozpędź auto przed podjazdem.
• Utrzymuj jednostajną prędkość na wzniesieniu. Gwałtowne przyspieszanie może spowodować utratę przyczepności.
• Zachowaj płynność podczas hamowania, przyspieszania i zmiany biegu.

Co w sytuacji, jeśli nie masz możliwości rozpędzenia samochodu przed podjazdem? Dobrym pomysłem będzie „rozbujanie” pojazdu przez naprzemienne ruszanie na biegu pierwszym i wstecznym. Możesz także nieznacznie zmniejszyć ciśnienie w oponach. Dzięki temu auto zyska lepszą przyczepność. Podczas zimy warto wozić w bagażniku woreczek z piaskiem. Nawet niewielka ilość wysypana pod koła ułatwi ruszanie z miejsca.

Jeżeli chcesz ruszyć na wzniesieniu, to przede wszystkim:

• Używaj pedału gazu w sposób delikatny.
• Zwalniaj pedał sprzęgła na jak najniższych obrotach silnika.
• Nie dodawaj nerwowo gazu, jeśli koła napędzane wpadną w poślizg.

Wielu ekspertów radzi, aby w takiej sytuacji ruszać z drugiego biegu. Celem jest zmniejszenie momentu obrotowego na kołach. Mankamentem jest wymuszenie wyższych obrotów silnika w czasie ruszania i brak kontroli nad sprzęgłem.

Szczególną ostrożność zachowaj podczas zjazdu z góry. W tym przypadku koniecznie przestrzegaj następujących zasad:

• Hamuj silnikiem i zwróć uwagę na poprawną redukcję biegów.
• Unikaj jazdy na biegu jałowym, a także gwałtownego dodawania i odejmowania gazu.
• Hamuj jednocześnie silnikiem i hamulcem.
• Pedał sprzęgła zwalniaj ostrożnie, po wyrównaniu obrotów silnika.
• Zjeżdżaj z góry na tym samym biegu, na którym pod nią wjeżdżałeś.

Hamowanie silnikiem rozpoczyna się w momencie, kiedy zdejmiesz nogę z gazu bez wciskania sprzęgła. W tym momencie zamyka się przepustnica. Silnik nie otrzymuje paliwa i jest napędzany wyłącznie energią wytwarzaną przez obracające się koła. W momencie, gdy obroty spadną do poziomu obrotów biegu jałowego, powinieneś zredukować bieg.

Pamiętaj, aby w warunkach zimowych nie jeździć „na luzie”. W takiej sytuacji najłatwiej stracić przyczepność, ponieważ koła kręcą się bezwładnie. Dodając gazu, nie masz nad nimi kontroli.
 

Podczas których manewrów zachować szczególną ostrożność?

Szczególną ostrożność zachowaj w przypadku następujących manewrów:

• Mijanie samochodu jadącego z naprzeciwka

W warunkach zimowych na drogach często tworzą się koleiny. Przeważnie lewa koleina jest współdzielona z koleinami przeciwległego pasa. Dlatego podczas mijania samochodu jadącego z naprzeciwka zwróć szczególną uwagę na pas śniegu pomiędzy koleinami. Zjeżdżając autem maksymalnie do prawej strony, możesz doprowadzić do zsunięcia się kół z pasa śniegu. W efekcie zamiast uniknąć kolizji, sam ją spowodujesz.

• Wyprzedzanie pojazdu

Na granicy dwóch pasów często tworzy się cienka warstwa śniegu. Może być ona niewidoczny. Podczas zmiany pasa należy „przeskakiwać” stronami. Najpierw lewe koła, a następnie prawe. Najeżdżając na pas śniegu tylko jednym kołem dużo łatwiej wpaść w poślizg ze względu na różnice przyczepności.

• Jazda za samochodem

Jadąc za drugim samochodem, koniecznie zachowaj większy odstęp. Pamiętaj, że w warunkach zimowych droga hamowania może być nawet dwukrotnie dłuższa niż na suchym asfalcie.
 

Jak hamować w warunkach zimowych?

Nawet pomimo prawidłowo działającego systemu ABS tylna oś pojazdu może wysunąć się z toru jazdy w trakcie hamowania. Konieczna jest wtedy szybka ocena sytuacji. Możesz na chwilę zwolnić nacisk na hamulec, aby wyprostować tył. Im później podejmiesz decyzję, tym trudniej będzie odzyskać prawidłowy tor jazdy.

Podczas zjazdu z górki zdarza się, że słaba przyczepność nie pozwoli wytracić prędkości i zatrzymać się w bezpiecznej odległości. Czasem w takich sytuacjach jedynym rozsądnym rozwiązaniem jest umyślne wjechanie w zaspę. To z pewnością spowoduje mniej szkód niż na przykład wjazd na skrzyżowanie na czerwonym świetle.
 

Co zrobić podczas poślizgu w warunkach zimowych?

Nawet pomimo przestrzegania wszystkich zasad nie zawsze będziesz w stanie uniknąć wpadnięcia w poślizg. W takiej sytuacji masz bardzo ograniczone możliwości działania. Kluczowa jest szybkość reakcji, która pomaga zapobiec uślizgowi tylnej osi. Dzięki właściwej pozycji za kierownicą możesz wyczuć zachowanie podwozia świadczące o tym, co dzieje się na styku opony z nawierzchnią. Oparcie fotela najlepiej ustawić pod kątem 70 stopni względem poziomu. To zapewni optymalną pozycję kręgosłupa, który będzie amortyzował wszystkie wstrząsy. Dzięki temu czynniki zewnętrzne zaburzą pracy błędnika i właściwego wyczucia równowagi. To pomoże Ci wyczuć, kiedy auto zaczyna lekko „płynąć” w jednym kierunku i za ułamki sekund wpadnie w poślizg. Właśnie w tym momencie możesz założyć kontrę, czyli maksymalnie szybko skręcić koło kierownicy w kierunku, w którym odjeżdża tył auta. Taki manewr jest skuteczny wyłącznie przy poślizgu nadsterownym, gdy tył samochodu nagle zaczyna „uciekać”.

W przypadku poślizgu podsterownego przód auta nie chce skręcić i wyjeżdża na zewnątrz łuku. W takiej sytuacji nie pomoże nawet szybka kontra. Jedynym ratunkiem jest zdjęcie nogi z gazu i delikatne wyprostowanie kół. Redukcja kąta skrętu powinna pomóc w odzyskaniu przyczepności. Pamiętaj, żeby na śliskiej nawierzchni pod żadnym pozorem nie używać hamulca. Spowoduje to zablokowanie kół przedniej osi i wydłużenie uślizgu.
 

Jak zapewnić najlepszą przyczepność auta na drodze?

Przyczepność auta w warunkach zimowych nie wynika tylko z umiejętności kierowcy, ale także z odpowiedniego ogumienia. Powierzchnia styku opony z nawierzchnią ma wielkość porównywalną do kartki formatu A4. Dlatego w kontekście bezpiecznej jazdy samochodem bardzo ważny jest właściwy dobór ogumienia.

Opony zimowe najlepiej założyć, kiedy średnie dobowe wartości temperatury spadną do ok. 7 stopni. Przed wymianą koniecznie zweryfikuj stan ogumienia i wysokość bieżnika. Badania dowodzą, że opony z bieżnikiem zużytym do minimalnej dopuszczanej wysokości 1,6 mm zachowują jedynie 40% pierwotnej przyczepności. Bezpieczna głębokość bieżnika w ogumieniu zimowym wynosi 3-4 mm. Poniżej tej wartości warto je wymienić na nowe. Ogumienie zimowe jest produkowane z bardzo miękkiej mieszanki gumy, kauczuku i sadzy. To pozwala zachować optymalną elastyczność i przyczepność opony w bardzo niskich temperaturach. Ogumienie zimowe ma także odpowiednio zaprojektowaną strukturę bieżnika. Jest ona grubsza niż w oponach letnich.

Więcej informacji na temat użytkowania ogumienia zimowego znajdziesz w naszym artykule „Kiedy wymienić opony z letnich na zimowe?„.

 

Jazda samochodem w warunkach zimowych wymaga pełnej koncentracji oraz zwracania uwagi nie tylko na panujące warunki, ale także na pozostałych uczestników ruchu. Stosowanie się do powyższych zasad nie gwarantuje uniknięcia niebezpiecznych sytuacji na drodze. Pozwala jednak znacząco ograniczyć ryzyko ich wystąpienia. A to już wystarczający powód, aby je zapamiętać i stosować w praktyce.